در ایران آمار نشان می‌دهد که علی‌رغم کاهش تعداد کشاورزان ولی بخش کشاورزی با خلق فرصت‌های کسب‌وکاری صنایع پسینی و پیشینی می‌تواند در توسعه فرصت‌های کشاورزی مؤثر باشد. بر اساس اطلاعات موجود مرکز آمار ایران سهم بخش کشاورزی از اشتغال کشور از ٢٩ درصد در سال ١٣٦٥، به ٢٤.٥ درصد در سال ١٣٧٠، ٢٣ درصد در سال ١٣٧٥، ١٨.٦ درصد در سال ١٣٨٥ و ١٨.٦ درصد در سال ١٣٩٠ و در پاییز سال ٩٥ به ١٧.٣ درصد رسیده است.
بر اساس ساختار اقتصادی کشور همواره خدمات بیش از حدود ٤٣ درصد اشتغال کشور را به خود اختصاص داده است که دلیل آن سرمایه بری کم و بازگشت سریع سرمایه است. اما اشتغال مبتنی بر تولید علاوه بر افزودن تولید ناخالص داخلی کشور و قابلیت ارز آوری، از نگاه توسعه‌ای نیز مورد توجه دولت‌های پیشرفته فعلی بوده و همین امر باعث می شود هدایت اعتبارات دولتی در این کشورها غالبا به سمت کشاورزی باشد.
وم توجه به ظرفیت‌های مغفول و تسهیل مجوزدهی برای توسعه اشتغال کشاورزی
ازجمله موارد ذکر شده در تهای کلی بخش کشاورزی جمهوری اسلامی ایران، تأمین شرایط و فعال‌سازی كلیه امكانات و منابع مالی و سرمایه‌های انسانی و علمی كشور به منظور توسعه كارآفرینی و به حداكثر رساندن مشاركت آحاد جامعه در فعالیت‌های اقتصادی با تسهیل و تشویق همكاری‌های جمعی و تأكید بر ارتقاء درآمد و نقش طبقات كم‌درآمد و متوسط میباشد. یکی از راهبردهای اصلی وزارت جهاد کشاورزی برای توسعه‌ی اشتغال در این بخش استفاده از ظرفیت‌های مغفول است که در صورت فعال‌سازی آن‌ها با وضع موجود منابع آب و خاک و اقلیمی هم می‌توان به افزایش تولید و اشتغال در کشور دست یافت.
از مومات توسعه اشتغال کشاورزی تسهیل روند اخذ مجوزهای کسب و کار است. توسعه کشت‌های گلخانه‌ای،کشت ماهی در قفس و گیاهان دارویی را از ظرفیت‌های بخش کشاورزی کشور برای افزایش تولید و اشتغال است که در دستور کار دولت قرار دارد. طبق محاسبات وزارت کشاورزی تولید محصولات گلخانه‌ای، سالم، استاندارد و مدیریت شده است و با هر هکتار احداث گلخانه برای ۱۰ نفر ازجمله دانش‌آموختگان بخش کشاورزی اشتغال ایجاد میشود. کشت ماهی در قفس نیز ازجمله ظرفیت‌های مغفول کشور میباشد که با توسعه پرورش ماهی در قفس در آب‌های شمال و جنوب کشور، تولید آبزیان در کشور به یک‌میلیون تن افزایش می‌یابد.
از طرف دیگر گیاهان دارویی در بازار داخل و خارج از کشور مشتریان فراوانی دارد و توسعه کشت و فرآوری آن در قالب طرح‌های مصوب اقتصاد مقاومتی در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد. حمایت از کسب‌وکارهای دانش‌بنیان نیز ازجمله دیگر اقدامات ایجاد ظرفیت اشتغال‌زایی وزارت جهاد کشاورزی در دولت دوازدهم است به‌طوری‌که با حمایت وزارت جهاد کشاورزی شرکت‌های دانش‌بنیان از ۲۶۳ شرکت به ۵۸۳ شرکت در سال ۱۳۹۶ افزایش یافته است.
به طور کلی سودآوری یکی از عوامل مؤثر بر اشتغال در حوزه کشاورزی است. به همین منظور توجه به مکانیزاسیون که یکی از اهداف آن افزایش تولید و کسب سود بیشتر است، اهمیت ویژه‌ای دارد و در همین راستا می‌توان به اقدامات زیر وزارت جهاد کشاورزی برای سال ۹۷ اشاره کرد:
ارتقای مکانیزاسیون: از ابتدای دولت یازدهم تاکنون با ایجاد خط اعتباری، ۵۵،۰۰۰ میلیارد ریال تسهیلات فراهم گردیده که از این محل بیش از ۸۸ هزار دستگاه انواع تراکتور، کمباین و ۱۸۵ هزار دستگاه انواع ادوات کشاورزی تحویل کشاورزان شده است. در سال ۱۳۹۶ نیز بیش از ۱۵هزار دستگاه تراکتور تحویل کشاورزان شد.
افزایش ضریب مکانیزاسیون: ضریب نفوذ ماشینی کردن کشاورزی (مکانیزاسیون) از ۱/۱۸ اسب بخار در ابتدای سال ۹۲ به ۱/۶۲ اسب بخار در سال جاری افزایش یافته است. در سال ۹۷ با تأمین ۲۰۰۰۰ میلیارد ریال (۱۲۳۰۰ میلیارد ریال از محل تسهیلات خط اعتباری و ۷۷۰۰ میلیارد ریال تسهیلات ارزان‌قیمت توسعه اشتغال روستایی) ضریب فوق به ۱/۷۵ اسب بخار می‌رسد.
افزایش ظرفیت سردخانه‌ها: از ابتدا تا پایان سال ۱۳۹۱ تعداد ۱۰۹۴ سردخانه برای محصولات کشاورزی با ظرفیت ۲۶۳۹ هزار تن احداث و فعالیت داشتند. در دولت یازدهم با افزایش تعداد ۵۰۲ سردخانه با ظرفیت ۱۳۳۹ هزار تن معادل ۵۱ درصد ظرفیت سردخانههای قبلی به ظرفیت سردخانههای کشور اضافه گردیده است. ظرفیت سردخانههای بهرهبرداری شده برای نگهداری محصولات باغی دارای مجوز از وزارت جهاد کشاورزی از ۸۴۰ هزار تن در سال ۹۱ به ۲۴۴۰ هزار تن در سال ۹۶ رسیده است که می‌تواند نقش مؤثری در نگهداری اصولی و فنی محصولات باغی و صیفی و سبزی داشته باشد. حمایت از تکمیل ۴۸۰ واحد سردخانه نیمه‌تمام با پیشرفت فیزیکی بالای ۴۰ درصد و با ظرفیت ۱۳۲۰ هزار تن نیز از اولویت‌های وزارت متبوع می باشد.
توسعه صنایع تبدیلی: تا پایان سال ۱۳۹۱ تعداد ۶۸۰۸ بنگاه با ظرفیت جذب ۳۲۲۷۰ هزار تن مواد خام کشاورزی احداث شده و فعالیت داشتند. در دولت یازدهم با افزایش تعداد ۲۲۶۵ بنگاه با ظرفیت ۱۴۹۰۸هزار تن به میزان ۴۶ درصد ظرفیت قبلی به ظرفیت جذب مواد خام محصولات کشاورزی در صنایع تبدیلی و مواد غذایی کشور اضافه گردیده است. ظرفیت جذب مواد خام صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی به ۵۴ میلیون تن در سال ۱۳۹۶ رسیده که ۶۹ درصد رشد داشته است.
اما از مهمترین موارد توسعه اشتغال کشاورزی که در تهای وزارت جهاد کشاورزی مغفول مانده است؛ تسهیل روند اخذ مجوزهای شروع فعالیت های کشاورزی است که یکی از موانع اصلی ورود جوانان و سرمایه گذاران به فعالیت‌های کشاورزی است.
منبع: عیار
اشتراک گذاری در تلگرام
درباره این سایت